कोबी खात असाल तर सावधान, जीवाला होऊ शकतो धोका

मुंबई : कोबीमध्ये भरपूर अँटीऑक्सिडंट असतात, जे रोगांपासून संरक्षण करतात, रोगप्रतिकारशक्ती वाढवतात. पण ही कोबी जीव घेऊ शकते. त्यात आढळणारा एक जंत मेंदूला असे नुकसान पोहोचवतो, ज्यापासून मुक्त होणे फार कठीण आहे. त्यामुळे अनेकांनी कोबी खाणे टाळायला सुरुवात केली आहे. कोबीमध्ये आढळणारा हा टेपवर्म कुठून येतो, तो इतका धोकादायक का आहे आणि ते कसे टाळावे? हे सर्व जाणून घेणे अत्यंत आवश्यक आहे.

भारतात सर्वाधिक प्रकरणे नोंदवली गेली आहेत

कोबीमध्ये टेपवर्म्स आढळून आल्याची प्रकरणे आणि त्याचा लोकांच्या मेंदूवर घातक परिणाम झाल्याची प्रकरणे जगाच्या अनेक भागांत समोर आली असली, तरी भारतात अशा प्रकरणांची संख्या सर्वाधिक आहे. हा टेपवर्म संसर्ग प्राण्यांच्या विष्ठेमध्ये आढळणाऱ्या कृमींद्वारे पसरतो. ते पाण्यासोबत जमिनीवर पोहोचते आणि कच्च्या भाज्यांद्वारे आपल्या शरीरात प्रवेश करते. कच्च्या कोबीमध्ये टेपवर्म देखील असतो, जो अनेक वेळा धुतल्यानंतरही बाहेर पडत नाही.

टेपवर्म मेंदू आणि आतड्यांवर हल्ला करतो

टेपवर्म्स आतडे आणि मेंदूवर हल्ला करतात. सहसा, आतडे एक किंवा दोन टेपवार्म्सच्या हल्ल्याला तोंड देतात, परंतु मेंदूवर असा हल्ला खूप धोकादायक असतो. आपल्या आतड्यांमध्ये आणि मेंदूपर्यंत पोहोचल्यानंतर, हे कृमी तिथे अंडी घालतात, जे संपूर्ण शरीरात पसरतात आणि संसर्ग पसरवतात. त्यांची शरीरात उपस्थिती सुरुवातीला आढळून येत नाही पण नंतर एकामागून एक लक्षणे दिसू लागतात. तीव्र डोकेदुखी, अशक्तपणा, थकवा, अतिसार, भूक न लागणे (कमी किंवा जास्त वाटणे), शरीरात पोषक तत्वांची अचानक कमतरता ही मुख्य लक्षणे आहेत.

कीटक 25 मीटर पर्यंत लांब असू शकतात
टेपवर्म शरीरात किती धोकादायकपणे वाढतो, याचा अंदाज यावरून लावला जाऊ शकतो की त्याची लांबी 3.5 मीटरपर्यंत असू शकते. त्याऐवजी, प्रौढ टेपवर्म 25 मीटर पर्यंत वाढू शकतात आणि 30 वर्षांपर्यंत जगू शकतात. 

मेंदूवर टेपवर्मचा हल्ला झाल्याने मोठी हानी होते आणि काही प्रकरणांमध्ये रुग्णाचा जीवही जाऊ शकतो. उपचारासाठी रुग्णाला औषधे देण्याबरोबरच शस्त्रक्रियेचीही मदत घेतली जाते.

टेपवर्म कसे टाळावे

कोबीसह सर्व कच्च्या भाज्या चांगल्या प्रकारे धुवा. स्वच्छ राहा आणि स्वच्छ ठिकाणी बनवलेल्या वस्तूच खा. कच्चे किंवा न शिजवलेले मांस खाल्ल्याने टेपवर्म संसर्ग होण्याची शक्यता असते, ते टाळा.