Unclaimed Deposits In Bank: ଅନାବଶ୍ୟକ ଅବସ୍ଥାରେ ପଡ଼ିରହିଛି ୩୫ ହଜାର କୋଟି ଟଙ୍କା, କ'ଣ କରିବେ ଭାରତ ସରକାର?

RBI On Unclaimed Deposit: ଦେଶର ବିଭିନ୍ନ ବ୍ୟାଙ୍କ ଖାତାରେ ପଡ଼ିରହିଥିବା ଅନାବଶ୍ୟକ ଟଙ୍କାଙ୍କୁ ରିଡ଼ିଂ କରିବା ପାଇଁ ରିଜର୍ଭ ବ୍ୟାଙ୍କ ପ୍ରସ୍ତୁତ କରୁଛି। ଏନେଇ ରିଜର୍ଭ ବ୍ୟାଙ୍କ ପକ୍ଷରୁ ମାଷ୍ଟର ପ୍ଲାନ୍ ପ୍ରସ୍ତୁତ କରାଯାଇଛି। ଯେଉଁଥିରେ ପ୍ରତ୍ୟେକ ଜିଲ୍ଲାର ପ୍ରତ୍ୟେକ ବ୍ୟାଙ୍କ ଶାଖାରେ ଅନାବଶ୍ୟକ ଜମା ରାଶି ଚିହ୍ନଟ ହେବ ଏବଂ ୧୦୦ ଦିନ ମଧ୍ୟରେ ସେହି ବ୍ୟାଙ୍କ ଖାତା ସହ ଜଡିତ ସମସ୍ୟାର ସମାଧାନ କରାଯିବ। ଆରବିଆଇ ଏହି ଯୋଜନାକୁ "୧୦୦ ଦିନ-୧୦୦ ଦେୟ" ଭାବରେ ନାମିତ କରାଯାଇଛି। ରିଜର୍ଭ ବ୍ୟାଙ୍କ ଅଫ୍ ଇଣ୍ଡିଆ ପକ୍ଷରୁ କୁହାଯାଇଛି ଯେ ଏହି ବ୍ୟାଙ୍କ ଜମାର ସଠିକ୍ ମାଲିକାନା ଜାଣିବା ପରେ ଅନାବଶ୍ୟକ ଟଙ୍କା ସେମାନଙ୍କୁ ହସ୍ତାନ୍ତର କରାଯିବ। ଏହା ସହିତ ବ୍ୟାଙ୍କ ଖାତାରେ ଜମା ହୋଇଥିବା ଅନାବଶ୍ୟକର ରାଶିର ସମାଧାନ କରାଯିବ। ଏପରି ବ୍ୟାଙ୍କ ଖାତାରେ ପଡିଥିବା ଜମା ପରିମାଣ ମଧ୍ୟ ହ୍ରାସ ପାଇବ। 

ଅନାବଶ୍ୟକ ବ୍ୟାଙ୍କ ଖାତା କ'ଣ? 
ଆପଣଙ୍କୁ କହିରଖୁଛି ଯେ ଯେଉଁ ବ୍ୟାଙ୍କ ଖାତାରେ (Bank Account) ଅତି କମରେ ୧୦ ବର୍ଷ ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ କୌଣସି କାରବାର ହୋଇନାହିଁ, ଏପରି ଖାତାକୁ ଅନାବଶ୍ୟକ ଖାତା (Unclaimed Account) କୁହାଯାଏ। ଏହି ଖାତାରେ ରହିଥିବା ବ୍ୟାଙ୍କ ପରିମାଣକୁ ଅନାବଶ୍ୟକ ରାଶି (Unclaimed Amount) କୁହାଯାଏ। ଯଦି ଏହି ପ୍ରକାର ବ୍ୟାଙ୍କ ଖାତାରେ କୌଣସି ଜମା ରାଶି ରହିଛି, ତାହେଲେ ବ୍ୟାଙ୍କ ସେହି ଜମା ରାଶିଙ୍କୁ ନିଷ୍କ୍ରିୟ ଜମା (Inactive Deposit) ବୋଲି ବିବେଚନା କରିଥାଏ। ଆପଣ ଜାଣି ଆଶ୍ଚର୍ଯ୍ୟ ହେବେ ଯେ ପବ୍ଲିକ୍ ସେକ୍ଟର ବ୍ୟାଙ୍କ (Public Sector Banks) ପକ୍ଷରୁ ପ୍ରାୟ ୩୫ ହଜାର କୋଟି ଟଙ୍କା ରିଜର୍ଭ ବ୍ୟାଙ୍କ ଅଫ୍ ଇଣ୍ଡିଆ (Reserve Bank of India) ପାଖକୁ ପଠାଯାଇଛି। ଚଳିତ ବର୍ଷ ଫେବୃଆରୀ ମାସରେ ପିଏସୟୁ ବ୍ୟାଙ୍କ (PSU Bank) ପକ୍ଷରୁ ଆରବିଆଇ (RBI) ପାଖକୁ ଏହି ଅନାବଶ୍ୟକ ରାଶି ପଠାଇଥିଲେ।

କ'ଣ ହେବ ଏହି ଜମା ରାଶି?
ଏଭଳି ଅନାବଶ୍ୟକ ଜମା ରାଶି ଉପରେ ରିଜର୍ଭ ବ୍ୟାଙ୍କ ଅଫ୍ ଇଣ୍ଡିଆ ପକ୍ଷରୁ ଏକ ବଡ଼ ଧରଣର ସଚେତନତା ଶିବିର (RBI Awareness Campaign) ଆୟୋଜନ କରାଯାଇଛି। ଯେଉଁଥିରେ ଏହି ଅର୍ଥକୁ ସେମାନଙ୍କର ଆଇନଗତ ଉତ୍ତାରାଧିକାରୀଙ୍କୁ ପ୍ରଦାନ କରାଯାଏ। ସଚେତନତା ଶିବିର ପୂର୍ବରୁ ଏହି ଟଙ୍କା ଅନାବଶ୍ୟକ ଜମା ଜମାକାରୀ ଶିକ୍ଷା ଏବଂ ସଚେତନତା ପାଣ୍ଠି (Unclaimed Deposit Depositor Education and Awareness Fund) ଡିଇଏଏଫ (DEAF) ଠାରେ ଜମା ହୋଇଥାଏ। ବର୍ତ୍ତମାନ ଅର୍ଥମନ୍ତ୍ରୀଙ୍କ ନିର୍ଦ୍ଦେଶରେ ଏହି ସମସ୍ୟାର ଶୀଘ୍ର ସମାଧାନ ପାଇଁ କାର୍ଯ୍ୟ ଚାଲିଛି।

ଏନେଇ ଦେଶର ସର୍ବୋଚ୍ଚ ବ୍ୟାଙ୍କ ପକ୍ଷରୁ ମାଷ୍ଟର ପ୍ଲାନ୍ ପ୍ରସ୍ତୁତ କରାଯାଇଛି। ଯେଉଁଥିରେ ପ୍ରତ୍ୟେକ ବ୍ୟାଙ୍କ ଶାଖାରେ ଅନାବଶ୍ୟକ ଜମା ରାଶି ଚିହ୍ନଟ ହେବ ଏବଂ ୧୦୦ ଦିନ ମଧ୍ୟରେ ସେହି ବ୍ୟାଙ୍କ ଖାତା ସହ ଜଡିତ ସମସ୍ୟାର ସମାଧାନ କରାଯିବ। ଆରବିଆଇ ପକ୍ଷରୁ କାର୍ଯ୍ୟକାରୀ ହେଉଥିବା ଏହି ଯୋଜନା "୧୦୦ ଦିନ-୧୦୦ ଦେୟ" (100 Days-100 Pays) ନାମରେ ନାମିତ ହୋଇଛି। ଏ ସମ୍ପର୍କରେ ଆରବିଆଇ କୁହାଯାଇଛି ଯେ ଏଭଳି ବ୍ୟାଙ୍କ ଜମାର ସଠିକ୍ ମାଲିକାନା ଜଣାପଡ଼ିବା ପରେ ଅନାବଶ୍ୟକ ଟଙ୍କା ହସ୍ତାନ୍ତର କରିବା ପ୍ରକ୍ରିୟା କାର୍ଯ୍ୟକାରୀ କରାଯିବ। ଯାହା ଦ୍ୱାରା ବିଭିନ୍ନ ବ୍ୟାଙ୍କ ଖାତାରେ ଜମା ହୋଇଥିବା ଅନାବଶ୍ୟକ ରାଶିର ପରିମାଣ ହ୍ରାସ ପାଇବ।