ગરમીમાં જુવાર, બાજરો કે ઘઉં નહીં...દૂધાળા પશુઓ માટે આ ઘાસ ચારો હોય છે સૌથી બેસ્ટ

લીલા ચારાની ગુણવત્તામાં વધારો થશે-

લીલા ઘાસચારાની વધુ ઉપજ માટે, મે મહિનામાં પિયતવાળા વિસ્તારોમાં અને વરસાદ આધારિત વિસ્તારોમાં વરસાદ શરૂ થતાંની સાથે જ તેનું વાવેતર કરવું જોઈએ. તેમણે કહ્યું કે મે મહિનામાં વાવેલા પાકમાંથી તેનો લીલો ચારો જુલાઇમાં ઘાસચારાની અછતના સમયે પણ મળી જાય છે. જો ખેડૂતો જુવાર, બાજરી અથવા મકાઈ સાથે 2:1 ના ગુણોત્તરમાં ચળવળ ઉગાડે છે, તો આ પાક સાથે ઘાસચારાની ગુણવત્તા પણ વધે છે.

ડેરી પ્રાણીઓને ખવડાવો-
ઉનાળામાં દૂધ ઉત્પાદક પ્રાણીઓની દૂધ આપવાની ક્ષમતામાં વધારો કરવા માટે ચપટીનો ચારો તેમને ખવડાવવો જોઈએ. તેના ચારામાં સરેરાશ 15-20 ટકા પ્રોટીન હોય છે અને સૂકા અનાજમાં 20-25 ટકા પ્રોટીન હોય છે.

સુધારેલ જાતોની પસંદગી-
હરિયાણા એગ્રીકલ્ચરલ યુનિવર્સિટીના જણાવ્યા અનુસાર, ખેડૂતો ચપળની સુધારેલી જાતોનું વાવેતર કરીને ઘાસચારાનું ઉત્પાદન વધારી શકે છે. ચળવળના સી.એસ 88, એક ઉત્તમ જાત છે જે ઘાસચારાની ખેતી માટે શ્રેષ્ઠ છે. આ એક સીધી ઉગતી વિવિધતા છે જેના પાંદડા ઘેરા લીલા અને પહોળા હોય છે. આ જાત વિવિધ રંગો ખાસ કરીને પીળા મોઝેક વાયરસ રોગ સામે પ્રતિરોધક છે અને જીવાતોથી મુક્ત છે. આ જાતની વાવણી ઉનાળા અને ખરીફ ઋતુમાં પિયત અને ઓછા પિયતવાળા વિસ્તારોમાં કરી શકાય છે. તેનો લીલો ચારો લગભગ 55-60 દિવસમાં લણણી માટે તૈયાર થઈ જાય છે. તેના લીલા ચારાની ઉપજ પ્રતિ એકર લગભગ 140-150 ક્વિન્ટલ છે.

માટી અને ખેતી પદ્ધતિ-
સારી ડ્રેનેજવાળી લોમી જમીન ચવની ખેતી માટે શ્રેષ્ઠ છે, પરંતુ તે રેતાળ જમીનમાં પણ સરળતાથી ઉગાડી શકાય છે. ચણાની સારી ઉપજ મેળવવા માટે ખેડૂતોએ તેમના ખેતરોને સારી રીતે તૈયાર કરવા જોઈએ. આ માટે, 2-3 ખેડાણ પર્યાપ્ત છે. છોડની યોગ્ય સંખ્યા અને વૃદ્ધિ માટે, એક એકર દીઠ 16-20 કિલો બીજ યોગ્ય છે. 30 સે.મી. પર પંક્તિથી હરોળનું અંતર રાખીને સ્પાર અને ડ્રિલ દ્વારા વાવો. પરંતુ જ્યારે મિશ્ર પાક વાવવામાં આવે છે, ત્યારે દાળની વચ્ચે માત્ર એક તૃતીયાંશ જથ્થાનો ઉપયોગ કરો. વાવણી સમયે જમીનમાં પૂરતો ભેજ હોવો જોઈએ.

બીજ સારવાર કરવી જોઈએ-
રાઈઝોબિયમ કલ્ચર વડે બીજને માવજત કરીને ચવાઈ વાવો. પાકની સારી વૃદ્ધિ માટે એકર દીઠ 10 કિલો નાઈટ્રોજન અને 25 કિલો ફોસ્ફરસ વાવણી પહેલા હારમાં ડ્રિલ કરવું જોઈએ. કઠોળનો પાક હોવાથી તેને વધારે નાઈટ્રોજન ખાતરની જરૂર પડતી નથી. મે મહિનામાં વાવેલા પાકને દર 15 દિવસે સિંચાઈની જરૂર પડે છે.